1 uur 's nachts - de A28

Compositie (1963) - Henk Mual

Het is 1 uur 's nachts. Drie volwassen mannen zijn in de auto onderweg van Groningen via Zeist naar Rotterdam. Ze maken een tussenstop bij een tankstation en ééntje gaat er sigaretten kopen, een blikje red bull voor de chauffeur, die zonder doping het gevecht tegen de slaap kansloos zou verliezen en een kopje koffie. € 1,20 kost de koffie, meent hij te lezen. Hij werpt het geld in, nadat hij de daartoe bestemde sleuf na enig zoeken langs geheel de wand en een stukje plafond eindelijk binnen handbereik gevonden heeft en hij drukt op het knopje, rechts naast het bordje met 'koffie verkeerd'. Er gebeurt niets, hij drukt andermaal zonder het beoogde effect te sorteren. Hij roept naar de man achter de kassa, maar die zit niet alleen achter die kist met geld maar ook achter een wand van gepantserd, niet alleen kogel- maar ook geluidwerend glas. Het is 1 uur 's nachts, hij is moe en onder die omstandigheden is het alleszins geoorloofd om voor deze ene keer eens hartgrondig te vloeken. Hij ziet ze voor zich, 'het Noord-Afrikaanse Tuig' dat het niet alleen op Hollandse maagden, op de kinderbijslag en op de goedkopere huurwoningen heeft voorzien, maar ook – heeft hij dat weer? – op medewerkers van de tankstations in het land dat zich door de PVV zal moeten laten redden. Hij ziet opeens dat voornoemd tarief van € 1,20 alleen voor de gewone koffie geldt en dat hij voor een scheut melk € 0,30 extra zal moeten inwerpen. Dat heeft hij niet gepast en hij werpt een munt van 50 eurocent in, om daarna alsnog te vloeken. Niet tegen de prematuur geïntimideerde man achter glas, maar tegen de firma Douwe Egberts, eigenaar van de koffieautomaat die weigert hem die 20 te veel ingeworpen eurocent terug te geven.
Het loopt tegen half twee 's nachts en de drie volwassen mannen vragen zich af of ze dat dertig, veertig jaar geleden zo – willens en wetens, beschikkend over gezond verstand – bedacht hebben: om half twee 's nachts langs de A28 met koffie, een blikje red bull-gif en al net zo smerige sigaretten tegen de auto leunen en dromen van een risicoloos bestaan als stratenmaker of loodgieter.
“Godallejezus, waar zijn we aan begonnen?” vraagt die ene zich af die zich zojuist had overgegeven aan verheffende gedachten over het buitenproportioneel grote aandeel van bepaalde bevolkingsgroepen in de 'hand over hand toenemende' criminaliteit in het land dat niet alleen Erasmus, Spinoza, Van Gogh en Gerard Reve heeft voortgebracht maar ook de buurman die zich bij de parlementsverkiezingen liet leiden door de gedachte dat 'ze' een lesje moesten leren, 'hun in Den Haag'.
“Wat zeik je nou, man?”
“Ik ben moe.”
“Wat zeik je nou, man? Jij gaat in oktober fijn naar Maluku, daar kun je lekker uitrusten, mafkees.”
“Ja, dat is ook zo. Maar daarmee heb ik die 20 hele eurocenten nog niet terug.”
Maar voor ze Zeist bereiken hebben ze hun zegeningen alweer geteld. Ze hebben de eigenaars van Galerie 10 bij 10 in Nieuwolda bereid gevonden werken van Molukse beeldende kunstenaars te exposeren – “Je hebt ook goede Hollanders, hoor.” – , ze hebben de oudste nog in leven zijnde Molukse beeldende kunstenaar, Henk Mual te Groningen, zover gekregen dat ook hij meedoet aan het project 'The Mind is wider than the Sky'.
Op zoek naar podia voor Molukse beeldende kunstenaars die werk produceren met een universele zeggingskracht moet men glazen wanden wel eens voor lief nemen.