Vorm en Inhoud

Gerard Reve (Nacht van de Poëzie te Kortrijk - 1975)

'Kunst is de balans vinden tussen vorm en inhoud' … dat is wat men kan opmerken in antwoord op de domme opmerking die biograaf Nop Maas zich permitteerde over het werk van Gerard Reve … “In zijn sadomasochistische voorliefde voor het tuchtigen van jongelui kan ik mij bijvoorbeeld helemaal niet vinden.” ( zie de Volkskrant van donderdag 29 juli … en men stelle zich Nop Maas voor met de handen zedig voor het kruis gevouwen, een champagnekurk in de 'Geheime Opening' … ). Laat Meneer Maas een biografie van Salvador Dali schrijven, dan is er geen ontkomen aan … “Alleen jammer dat Dali die dure horloges liet smelten.” Het zijn altijd de middelmatige pennenlikkers, de snobs die in literair opzicht een leesteken niet van een witregel of een paginanummer kunnen onderscheiden, die het van een letterlijke interpretatie moeten hebben. Bonter dan Maas maakte Surinaams politicus André Haakmat het in 1975 toen die Gerard Reve beschuldigde van 'vuil racisme' vanwege Reve's gedicht 'Voor eigen Erf' uit 1974 … 'Onze kassiers op de wegen beroofd / Aan ouden van dagen op klaarlichte dag / Hun tasje met spaargeld ontrukt / Onze roomblanke dochters onteerd. / Waarheen, mijn Vaderland? / O Nederland, ontwaak! / Gooi al dat zwarte tuig er uit: / Ons land voor ons! / Op, naar de Blanke macht!' … Haakmat heeft waarschijnlijk geen puberteit gekend … het is 1969 en men had de keuze tussen de dood of de hormonen het werk laten doen en al het vrouwvolk bespringen dat in het rond danst … maar voor dat laatste moest men eerst van de hardnekkige acne bevrijd worden en van dat pluizige haar op bovenlip en kaken waar men het scheermes nog niet in durfde te zetten … men heeft zich teruggetrokken op het zolderkamertje van het ouderlijk huis en men begint gapend aan dat ene boek dat de leraar Nederlands als verplichte literatuur had meegegeven. 'De Avonden' van de Grootmeester opende de deuren naar een feestelijk verlichte wereld buiten de schaduw van het dagelijks leven … De Geest van Grootse Gerard zal ook boven Saparua zweven, want wie een zoon van Maluku heeft gered, die heeft geholpen het Vaandel van de Republiek te verdedigen (en die had – over André Haakmat gesproken – Desi Bouterse wel even een lesje geleerd).